Το Εθνικό Πάρκο Τζουμέρκων, κοιλάδας Αχελώου, Αγράφων και Μετεώρων καταλαμβάνει έκταση περίπου 3.380 km2 που γεωγραφικά απλώνεται στις ορεινές περιοχές, των Περιφερειών Ηπείρου, Θεσσαλίας, Δυτικής Ελλάδος και Στερεάς Ελλάδος (Κεντρικό και Νότιο τμήμα της οροσειράς της Πίνδου).
Αρχικά η περιοχή θεσμοθετήθηκε ως Εθνικό Πάρκο το 2009 με προεδρικό διάταγμα (ΦΕΚ 49Δ/12.02.2009) και στα όριά του περιείχε δύο μεγάλα ορεινά συγκροτήματα: τον Λάκμο (ή Περιστέρι) και τα Αθαμανικά όρη (ή Τζουμέρκα). Με την υποστήριξη της Περιφέρειας Ηπείρου, το 2016 η περιοχή εντάχθηκε στο ευρωπαϊκό δίκτυο προστατευόμενων περιοχών που έχουν πιστοποιηθεί ως Βιώσιμοι Προορισμοί από την Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Προστατευόμενων Περιοχών (Europarc).
Στη συνέχεια με το Νόμο 4519/2018 «Φορείς Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών και άλλες διατάξεις» άλλαξε η ονομασία του Εθνικού Πάρκου και τα όρια αρμοδιότητας. Συνολικά, στο Εθνικό Πάρκο περιλαμβάνονται δεκατρείς (13) περιοχές που ανήκουν στο Ευρωπαϊκό Οικολογικό Δίκτυο περιοχών «ΦΥΣΗ 2000» (NATURA 2000) από τις οποίες:
- Επτά (7) έχουν χαρακτηριστεί ως Ειδικές Ζώνες Διατήρησης (ΕΖΔ), για τη διατήρηση σε ικανοποιητική κατάσταση των τύπων οικοτόπων και ειδών της άγριας χλωρίδας και πανίδας κοινοτικού ενδιαφέροντος (Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ).
- Πέντε (5) ως Ζώνες Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ)» για τη διατήρηση των ειδών της Ορνιθοπανίδας (Οδηγίες 79/409/EK και 2009/147/EΚ)
- Μια (1) έχει χαρακτηριστεί παράλληλα ως ΖΕΠ και ΕΖΔ.